Phân chuồng là gì? Những loại phân chuồng nào tốt nhất ?

Phân chuồng là các loại phân do gia súc, gia cầm thải ra. Thành phần của phân chuồng bao gồm: phân, nước tiểu của vật nuôi và chất độn. Phân chuồng là loại phân bón cung cấp cho đất các chất dinh dưỡng, chất hữu cơ rất tốt cho cây trồng. Các loại phân chuồng phổ biến như: phân bò, phân gà, phân dê…

1. Phân bò

–  Phân bò có chứa: 1,57% N, 2,29%P205, 1.08%K20

- Đặc tính:

+ Những chất hữu cơ trong phân bò cây rất khó hấp thụ nên phải trải qua một thời gian dài mới chuyển hóa được

+ Thuộc loại phân bón thân thiện với môi trường  và được nhiều người dùng để cải tạo đất

- Công dụng:

+ Phân bò khô có tác dụng giữ độ ẩm cho cây, nên giúp cây trồng tránh hạn tốt

+ Hàm lượng hữu cơ cao giúp tăng độ mùn, giúp đất trở nên tơi xốp, không bị rời rạc hay quá kết chặt

+ Làm giảm hiện tượng thối rễ cây

+ Chất hữu cơ giữ cho độ pH của đất ít thay đổi và có khả năng giữ được các chất khoáng

+ Giảm được khả năng thất thoát phân bón do bay hơi hoặc rửa trôi

+ Làm tăng độ dinh dưỡng cho cây trồng nhờ các vi sinh vật có lợi ích

+ Giúp cây trồng có khả năng sinh trưởng và phát triển tốt

+ Điểm hạn chế lớn nhất của phân bò là có nguồn góc từ cỏ dại nên chứa rất nhiều hạt cỏ nếu không được xử lý sẽ phát sinh cỏ dại sau này. Chính vì nguyên liệu chính là từ cỏ dại nên những loại mầm bệnh có trong cỏ có thể lây lan sang cây trồng.

- Cách dùng phân bò

+ Nên dùng phân bò ủ hoai  để đem bón cho cây xanh để tránh sâu bệnh gây hại.  Tốt nhất nên trộn phân bò với các giá thể khác (như tro trấu, xơ dừa, đất sạch) thì sẽ tăng độ ẩm , giúp đất tơi xốp, thoáng khí  làm cây phát triển nhanh, hệ rễ phát triển mạnh, góp phần tăng năng suất

+ Nên chọn phân bò khô thật khô để tránh tình trạng phân đóng sền sệt gây ra bệnh thối rễ cây

+ Phân bò khô thích hợp để bón lót,

+ Đối với cây con không nên bón nhiều phân bò vì cỏ trong phân có thể lấn át làm cây suy dinh dưỡng

+ Không nên bón phân bò trên bề mặt vì có thể khiến mầm bệnh lây lan vào cây trồng. Cho một lượng phân bò vừa đủ xung quanh gốc cây sau đó lấp một lớp đất khoảng 1- 8cm lên, tưới nước đủ ẩm

+ Phân bò dùng bón cho các loại cây trồng như: chuối, thanh long (bón phân bò cho quả to và ngọt), cây cảnh, rau sạch, hồ tiêu, cà phê…

=> Các loại phân chuồng có tác dụng chính là bổ sung hàm lượng chất hữu cơ, tạo độ mùn và cải tạo đất. Về mặt dinh dưỡng thì phân chuồng chỉ đáp ứng một phần nhu cầu của cây trồng nên cần bón thêm cá loại phân bổ sung để đáp ứng nhu cầu phát triển toàn diện của cây trồng

2. Phân gà

- Phân gà đã qua xử lý có hàm lượng dinh dưỡng cao nhất so với các loại phân chuồng khác. Trong phân gà có 1,6% N; 1,8% P và 2% là K.

- Công dụng:

+ Cung cấp hàm lượng hữu cơ cao, tăng sự phát triển của hệ vi sinh vật có ích

+ Giúp hạt nẩy mầm nhanh, mau bén rễ, cây con phát triển mạnh

+ Tăng hương vị cho cây trái và rau màu

+ Tăng sức đề kháng cho cây trồng, giảm các bệnh: xoắn lá , trùng đọt, vàng lá, giúp tăng hấp thụ phấn, cứng cây, chắc hạt  

+ Hạn chế trùng rễ, sưng rễ, lỡ cổ rễ và tái tạo nhanh

+ Cải tạo đất: giúp đất tơi xốp hơn, giảm mặm, giảm chua…

- Cách sử dụng:

+ Bón trong thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây trồng

+ Bón trước khi gieo trồng hoặc trồng mới (bón lót): rải phân đều trên ruộng theo luống, rãnh, hố rồi dùng cào trộn đều phân với lớp đất trên mặt.

+ Bón thúc: kết hợp với các loại phân vô cơ khác. Bón bằng cách xới đất, rãi phân rồi cào trộn đều phân với đất. Nếu đất khô cần tưới đủ ẩm sau khi bón phân

- Các lưu ý khi bón phân gà:

+ Ủ phân gà tươi ít nhất 4 tuần trước khi sử dụng. Tuyệt đối không được bón phân gà tươi cho cây trồng mà phải ủ hoai.

+ Có thể áp dụng kết hợp phân gà khô – nitơ để thúc đẩy sự phát triển của lá.

+ Hàm lượng chất dinh dưỡng cao nên lượng bón phân gà chỉ cần bằng 1/3 lượng phân chuồng (bón nhiều có thể gây ngộ độc cho cây trồng)

+ Phân gà được sử dụng cho bón lót hoặc bón thúc

Một số loại cây phù hợp và không phù hợp khi dùng phân gà

+ Loại cây phù hợp: cây ớt (hạn chế sâu bệnh, cho nhiều quả, mẫu mã đẹp), cây hoa cúc, hoa hồng, vạn thọ…(bông nở đẹp, cho màu chuẩn), cây ăn trái (bón trong giai đoạn dưỡng trái cho quả đạt chất lượng cao)

+ Loại cây không phù hợp: các loại cây rau, các loại cây lấy ngọn (bầu, bí…)

3. Phân dê

- Phân dê giúp tối ưu sự phát triển của cây trồng. Dê phân chứa 3% N, 1% P và 2% K

- Đặc tính:

+ Phân dê không chứa nhiều nitơ nhưng nếu dùng  phân dê trộn với ít nước tiểu thì lượng nitơ sẽ tăng dần qua thời gian.

+ Phân dê có tính chất nguội,độ pH cân bằng và ít muối (so với phân gà), không gây nóng cho cây (như phân bò, ngựa…)

+ Phân dê khô hơn phân gà, có hình dạng viên nhỏ, giống như phân của thỏ (hoặc lớn hơn một chút)

+ Những viên phân dê nhỏ có xu hướng hấp thu thêm không khí khi trải qua quá trình ủ nên quá trình ủ diễn ra nhanh và thuận lợi hơn.

+ Phân dê không thu hút giun và ruồi so với phân chuồng gà, ít tạp chất hơn các loại phân động vật khác

+ Phân dê ít mùi, không hút côn trùng mạnh như các loại phân chuồng khác

- Công dụng:

Hiệu quả của phân dê thường chậm hơn so với với các loại phân hóa học khác. Tuy nhiên phân dê vẫn là nguồn hữu cơ rất hiệu quả cho đất và cây trồng, với các tác dụng:

+ Tạo nên sự đa dạng hệ thống vi sinh vật có ích trong đất

+ Tăng độ màu mỡ cho đất, giúp cây trồng tăng năng suất

+ Giảm dư lượng chất hóa học trong đất và cây trồng

- Cách dùng phân dê

+ Có thể bón trực tiếp lên cây trồng (vì phân không nóng nên không phải lo sợ lá cây sẽ bị đốt cháy)

+ Để cải tạo đất: trộn phân dê hoai mục với đất trồng trước khi trồng cây, giúp đất tơi xốp, dễ dàng cung cấp dưỡng chất cho cây trồng, rễ cây dễ hấp thu chất dinh dưỡng hơn

+ Bón thúc: khi cây lớn đào rãnh xung quanh gốc cây rồi bón phân, lấp đất lại

+ Liều lượng dùng phân dê nhiều hay ít tuỳ thuộc vào từng loại cây trồng.

+ Có thể bón phân dê vào mùa thu, chất phân sẽ ngấm dần vào đất trong mùa đông và phát huy mạnh tác dụng trong mùa xuân.

+ Phân dê đa số được dùng để bón cho cây hoa hồng (giúp cây phát triển nhanh và bụ bẫm hơn), thích hợp bón cho hoa lan, rau màu