BÓN THÚC LÀ GÌ? KỸ THUẬT BÓN THÚC ĐÚNG CÁCH VÀ HIỆU QUẢ

1. Bón thúc là gì?

Đây là một trong hai kỹ thuật bón phân rất quan trọng cho cây. Nếu như bón lót là bón phân trong giai đoạn đầu tiên khi tiến hành gieo trồng cây thì bón thúc chính là bón phân trong giai đoạn cây sinh trưởng và phát triển. 

Bón thúc là quá trình cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng bằng cách bổ sung phân bón trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Mục đích cua hình thức bón phân này là đảm bảo cho cây được phát triển thuận lợi, nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng. 

Tuy nhiên, bón thúc cần chú ý thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định để cây tiếp thu chất dinh dưỡng một cách tốt nhất chứ không phải sử dụng để bón trong cả quá trình trồng trọt. Đây là kỹ thuật bón không thể thiếu cho cây trồng. Nếu thiếu giai đoạn này, cây sẽ bị nhiễm bệnh, kém phát triển, dẫn đến suy giảm năng suất và chất lượng cây trồng.

2. Thời điểm bón thúc cho cây trồng

Để đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng và hiệu quả hấp thụ tốt nhất, cần chú ý đến thời điểm bón thúc cho cây sao cho hợp lý. Dưới đây là 3 thời điểm bón phân giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt.

a. Trong thời kỳ cây đang sinh trưởng – phát triển

Đây là thời điểm cây trồng bắt đầu bước vào giai đoạn phân cành và ra lá. Việc bón phân vào lúc này sẽ giúp bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết, giúp cây lớn nhanh và khỏe mạnh. Loại phân bón chủ yếu được sử dụng trong giai đoạn này là phân Đạm, phân Lân, phân Kali. Bên cạnh đó, chúng ta còn có thể sử dụng phân NPK để cung cấp một hàm lượng đạm lớn cho cây trồng.

b. Giai đoạn ra nụ, thúc hoa

Đây là giai đoạn quan trọng nhằm cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình hóa mầm hoa, tạo điều kiện cho cây khỏe mạnh, cho ra hoa đẹp đều và đồng loạt. Nên bón thúc vào giai đoạn trước khi hoa nở khoảng 25 đến 30 ngày. Đối với các loại cây trồng lấy hạt hoặc cây ăn quả thì hoa ra càng nhiều thì tỷ lệ đậu quả càng cao, năng suất cây trồng vì thế mà cũng tăng nhanh.

c. Giai đoạn đậu quả

Sau khi cây đậu quả, để kịp thời bổ sung chất dinh dưỡng cho cây nuôi quả và đáp ứng năng suất thu hoạch thì cần bón thúc một lần nữa. Đối với các loại cây khác khau thì có thời điểm bón thúc khác nhau. Vì vậy cần phải tìm hiểu kỹ đặc tính của các loại cây trồng trước khi tiến hành bón cho cây trồng.

+ Đối với các loại cây rau lấy quả thì thời gian bón thúc trung bình tầm 45 ngày kể từ thời điểm trồng cây. Ví dụ: cà chua, dưa chuột, bí, su hào, mướp,…

+ Đối với các loại cây thân gỗ lấy quả thì thời gian bón thúc trung bình trong khoảng 30 – 45 ngày từ thời điểm đậu quả. 

Loại phân bón được sử dụng phổ biến trong giai đoạn này là các loại phân có hàm lượng Kali và Đạm cao. 

3. Phương pháp bón thúc cho cây trồng đạt năng suất cao

Hiện nay có nhiều cách bón thúc khác nhau, tùy thuộc vào từng loại cây trồng mà chúng ta lựa chọn phương pháp bón sao cho phù hợp. Dưới đây là 3 phương pháp được bà con nhà nông sử dụng phổ biến trong trồng trọt.

a. Bón thúc theo hốc

Đây là phương pháp cực kỳ đơn giản và được nhiều người áp dụng nhằm cung cấp đồng đều các chất dinh dưỡng cho sự phát triển của cây. 

Thực hiện: Đào xung quanh gốc cây cần bón sau đó bón phân rồi lấp đất lại. 

Tuy nhiên, phân bón khi vào đất sẽ bị chuyển hóa thành các chất khó tan ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ toàn bộ các chất dinh dưỡng.

b. Bón thúc theo hàng/đào rãnh

Để giúp tiết kiệm thời gian và công sức bón phân, người ta tiến hành bón thúc theo hàng/đào rãnh. Phương pháp này nhằm mục đích chăm sóc và thu hoạch một cách dễ dàng.

Thực hiện: Tiến hành đào rãnh dọc theo các hàng cây trồng. Các rãnh này có độ sâu từ 10cm và bề rộng khoảng 20cm. Sau đó, tiến hành rải phân bón vào các rãnh và lấp đất lại.

Phương pháp này giúp thực hiện việc bón phân một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, cũng giống như bón thúc theo hốc, phân bón sẽ dễ bị chuyển hóa thành các chất khó tan ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ của cây trồng.

c. Bón vãi

Phương pháp này được thực hiện một cách đơn giản và thuận tiện.

Thực hiện: Làm ẩm mặt đất và rải phân bón lên trên. 

Tuy nhiên, khi thực hiện phương pháp này nếu chưa quen sẽ dễ xảy ra tình trạng bón không đều ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng của cây. 

4. Kỹ thuật bón thúc cho từng loại cây khác nhau

Đối với các loại cây khác nhau, người ta áp dụng kỹ thuật bón thúc khác nhau sao cho tối đa hóa hàm lượng dinh dưỡng hấp thụ. 

a. Kỹ thuật bón thúc cho rau

Đối với các loại cây rau như cà tím, bắp cải, dưa leo,… thì việc bón thúc cho cây được chia làm 3 giai đoạn:

- Lần đầu là khi cây còn nhỏ sau khi trồng khoảng từ 8 – 10 ngày hoặc sau khi cây hình thành 2 – 3 cặp lá. Bón thúc lúc này giúp tăng tốc độ phát triển của cây và giúp cây khỏe mạnh.

- Lần 2 là khi cây ra hoa, trong khoảng thời gian sau khi trồng từ 22 – 25 ngày.

- Lần 3 là khi cây đang trong quá trình nuôi quả, khoảng từ 40 – 45 ngày sau khi trồng.

b. Kỹ thuật bón thúc cho cây ăn quả

Tùy thuộc vào từng giống cây khác nhau và từng thời kỳ ra hoa và đậu quả mà chúng ta tiến hành bón phân sao cho phù hợp. Đối với các loại cây ăn quả thì cần bón thúc từ 2 – 3 lần trong 1 năm. Cụ thể, các giai đoạn bón cho cây ăn quả như sau:

- Giai đoạn sau khi thu hoạch quả: Đây là giai đoạn cây rất yếu và kiệt quệ nên cần bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của cây để kịp thời phục hồi những bộ phận đã yếu và không còn khả năng phát triển.

- Giai đoạn trước khi cây ra hoa lần 2: Cung cấp các chất dinh dưỡng kịp thời cho cây ra hoa với số lượng nhiều.

- Giai đoạn sau khi đậu quả: Bổ sung thêm các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây.

c. Kỹ thuật bón thúc cho cây trồng công nghiệp lâu năm

Các loại cây công nghiệp lâu năm như cà phê, hồ tiêu, ca cao,…thì cần bón thúc 2 – 3 lần/năm. Có thể bón 2 lần là đầu mùa mưa và cuối mùa mưa hoặc bón vào đầu, giữa và cuối mùa mưa.

5. Lưu ý quan trọng khi bón thúc

a. Sử dụng phân bón phù hợp với từng loại cây trồng

Dựa theo nhu cầu dinh dưỡng của từng loại cây mà chúng ta lựa chọn loại phân bón sao cho phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây. Ngoài ra, các loại đất trồng cây cũng ảnh hưởng đến việc sử dụng phân bón. Ví dụ như các loại đất nghèo mùn, bạc màu, cứng thì cần bổ sung thêm các loại phân hữu cơ, phân vi sinh để góp phần cải tạo đất giúp cho sự phát triển của cây trồng.

b. Bón thúc đúng thời điểm

Quá trình sinh trưởng và phát triển của cây được chia ra làm nhiều giai đoạn. Mỗi giai đoạn, cây sẽ có nhu cầu về chất dinh dưỡng khác nhau. Vì thế, để cây hấp thụ đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết thì phải bón phân vào thời điểm thích hợp. 

c. Liều lượng phân bón cân đối

Cần bón phân đầy đủ liều lượng, không thiếu và không thừa. Bón đầy đủ là bón đúng tỷ lệ mà cây cần trong quá trình sinh trưởng và phát triển. Nếu bón thiếu sẽ ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng và phát triển của cây. Nếu bón quá nhiều sẽ gây ra lãng phí và ảnh hưởng đến môi trường.